Cały szlak składa się 16 obiektów i ma charakter ponadregionalny. Oznacza to, że trasa rozciąga się przez kilka województw, a mówiąc ściślej – przez Pomorze, Kujawy, Mazury oraz wspomnianą już Warmię. I choć w żaden nie sposób nie zamierzamy umniejszać wizytówce szlaku, czyli Malborkowi lub wyjątkowości architektonicznej zamku w Kwidzynie, to dziś na reporterski warsztat weźmiemy właśnie odcinek warmiński. Z jakich przystanków się składa i na czym polega jego unikalność…?
Zamek w Ostródzie
Aby odnaleźć wyjątkowości składające się na tytułową trasę turystyczną powinniśmy rozpocząć od zachodniej części mapy, czyli od Ostródy. Bo to właśnie tam, nieopodal brzegu malowniczego Jeziora Drwęckiego, znajdziemy pokrzyżacki zamek, który w opinii wielu badaczy pozostaje wyjątkowy na tle pozostałych obiektów krzyżackich ze względu na swą architekturę. Jak podają historycy – zamek w Ostródzie w odróżnieniu od innych budowli obronnych prawdopodobnie nie posiadał wież. Z ciekawostek warto również odnotować, iż zdaniem części ekspertów – w zamkowej kaplicy zostały złożone tymczasowo ciała poległych w Bitwie pod Grunwaldem, w tym samego wielkiego mistrza – Ulryka von Jungingena. Z postaci wpływowych, nie możemy nie wspomnieć o Napoleonie Bonaparte, który wedle przekazów stacjonował w ostródzkim zamku około 1807 roku. Po więcej ciekawostek warto wybrać się do muzeum, które wraz z centrum kultury i biblioteką mieści się w murach tytułowego obiektu.
Zamek w Olsztynie
Śladami historycznych postaci możemy podążać po Warmii bez końca. Trafimy między innymi do gotyckich murów olsztyńskiego zamku, gdzie częstym gościem bywał sam Mikołaj Kopernik. Zanim jednak o wstrzymaniu słońca i innych opowieściach z obszaru ciał niebieskich – warto odnotować, że Zamek Kapituły Warmińskiej jest najstarszą budowlą w Olsztynie. Został wzniesiony około 1348 roku w miejscu drewnianej strażnicy u brzegu zakola Łyny. W początkowej fazie spełniał funkcje obronne, jednak z upływem czasu obiekt zyskiwał na znaczeniu administracyjnym. Najsłynniejszym administratorem dóbr kapituły był nie kto inny, jak wspomniany Kopernik.
Na jednej ze ścian krużganku olsztyńskiego zamku znajduje się jedyny – zachowany do dziś instrument astronomiczny autorstwa wybitnego uczonego. Mowa o tablicy, która służyła do przedstawiania pozornego ruchu słońca w dniach bliskich równonocom. Sam Mikołaj Kopernik urzędował w miejscowym zamku w latach 1516-1521. Z przekazów historycznych wiemy, że jego ogromna komnata znajdowała się z północno-wschodnim skrzydle. Wszystko więc wskazuje na to, że Pan Mikołaj miał całkiem przyjemny widok na Łynę. Malowniczy pejzaż z pewnością był dla uczonego inspirujący.
Podobnie jak dla artystów, którzy dziś rozświetlają gotyckie mury swoimi obrazami i dźwiękami z racji mnóstwa projektów kulturalnych. W tytułowym zamku znajduje się Muzeum Warmii i Mazur, które imponuje swoimi zbiorami z zakresu archeologii, numizmatyki, sztuki dawnej, piśmiennictwa czy kultury ludowej. Unikalny charakter zbiorów tworzą kolekcje rzeźb gotyckich, malarstwa religijnego Warmii, portretu holenderskiego, a także wyrobów konwisarskich i ludwisarskich.
Zamek w Lidzbarku Warmińskim
A teraz Zamek w Lidzbarku Warmińskim lub jeśli ktoś woli – Wawel Północy, bo właśnie w ten sposób bywa określany jeden z najcenniejszych zabytków architektury gotyckiej w Polsce. Dawna siedziba biskupów warmińskich nie przez przypadek współdzieli miano Wawelu. Otóż krużganki znajdujące się na zamkowym dziedzińcu przypominają te, które możemy podziwiać w Krakowie. Ale nie jest to jedyna atrakcja turystyczna lidzbarskiego obiektu. W jego wnętrzach znajdziemy bezcenne malowidła, które w jakiejś mierze mogli podziwiać wybitni przedstawiciele rodzimej kultury, a wśród nich między innymi Jan Dantyszek, Marcin Kromer czy Ignacy Krasicki. W komnatach tytułowego zamku częstym gościem bywał także wspominany już Mikołaj Kopernik.
Jeśli mielibyśmy przygotować zestawienie najbardziej imponujących zakątków o znaczeniu historycznym, to z całą pewnością w ścisłej czołówce znalazłby się Wielki Refektarz. Jest to wyjątkowa sala, która została obficie ozdobiona gotycką polichromią. To właśnie tutaj, czyli w sali stanowiącej całe skrzydło miejscowego zamku, odbywały się najważniejsze uroczystości w formie sejmików warmińskich oraz wystąpień biskupów. Szczegóły związane historią zamku są zaprezentowane w Muzeum Warmińskim, który znajduje się we wnętrzach obiektu. Oglądania i zwiedzania jest sporo, dlatego warto zostać tu na dłużej. O nocleg nie musicie się martwić, ponieważ w przedzamczu jest ulokowany Hotel Krasicki, który jako jedyny w Polsce może się poszczycić prestiżowym tytułem World Luxury Hotel Award.
Poza szlakiem
Miłośnicy turystyki historycznej z pewnością będą usatysfakcjonowani warmińską częścią Szlaku Zamków Gotyckich. Podążając tym fragmentem trasy, warto nieco zboczyć poza powyższe przystanki, aby przekonać się o pięknie i nietuzinkowości innych historycznych obiektów. Takie znajdziemy między innymi w Nidzicy, Reszlu, Rynie, Kętrzynie, Bezławkach czy Jezioranach. Każda z tych budowli pozostaje niepowtarzalna zarówno pod względem architektonicznym, jak i dziejowym.