Harald, a dla przyjaciół „Radek”, był niezwykłym, skromnym i ciepłym człowiekiem szanowanym przez wszystkich bursztynników. Jego niezwykle ciekawe prace z bursztynem zasługują na prezentację szerszemu gronu publiczności. To dlatego we współpracy z rodziną artysty oraz Międzynarodowymi Targami Gdańskimi zdecydowaliśmy się zaprezentować twórczość zmarłego w 2021 roku bursztynnika, mistrza złotnictwa oraz malarza – mówi Ewa Pawlęga z Muzeum Gdańska, kuratorka wystawy w Muzeum Bursztynu.
Na wystawie zaprezentowano kilkadziesiąt prac artysty, głównie biżuterię, małe formy plastyczne oraz obrazy. Wystawę można zwiedzić w Sali wystaw czasowych na poziomie „0” w mieszczącym się w Wielkim Młynie Muzeum Bursztynu.
Przyroda, bursztyn, mała ojczyzna i… wiatraki
Wyroby Haralda Popkiewicza są rozpoznawalne na całym świecie dzięki niecodziennemu stylowi. Inspiracją dla nich była jednak jedna uniwersalna wartość, która nadawała biżuterii baśniowy, magiczny efekt.
Tata kochał Pomorze Nadwiślańskie i tylko tu czuł się w pełni wolny – dodaje archeolog Eryk Popkiewicz, kurator wystawy. – Morze Bałtyckie zobaczył po raz pierwszy jako pięciolatek, kiedy wraz z rodzicami przybył z Leszna Wielkopolskiego do Mikoszewa. To była miłość od pierwszego wejrzenia. Przejawiał to również interesując się historią i archeologią Żuław. Około 1970 roku odkrył pradziejowe stanowisko pracowni bursztynniczej w Niedźwiedziówce. Zainteresował nim środowisko naukowe. To również dzięki temu odkryciu teren Żuław stał się później celem profesjonalnych badań archeologicznych, które kontynuowali odkrywca Truso, dr Marek Jagodziński oraz archeolodzy z Uniwersytetu Warszawskiego.
Obrazy Haralda Popkiewicza są pełne motywów wodnych, połączonych z krajobrazem nadmorskich lasów i plaż. Na płótnach dominuje żółć wydm, błękit morza, biel spienionych fal i soczysta zieleń roślin. Człowiek jest przedstawiany pośród bujnej, dominującej przyrody. Na jego obrazach pojawia się też sylwetka wiatraka – motyw przemijania. Pojawiają się także motywy bocznokołowców, drewnianych kutrów rybackich wyrażających tęsknotę twórcy za minionymi czasami. Bardzo często występuje też postać brodatego bursztyniarza, najpewniej samego Haralda, dzierżącego kaszorek.
Z Żuław do muzeów na całym świecie
W 1972 roku Harald Popkiewicz zakłada własną pracownię bursztynniczą. Zaczyna projektować i tworzyć swoje pomysły biżuterii łącząc bursztyn z miedzią, alpaką potem srebrem. W bursztynie odkrywa jego naturalne piękno tylko częściowo odsłaniając wnętrze jantaru. Często przez wiele godzin oglądał i obracał w palcach jedną bryłkę, wpatrując się w jej fakturę, kształt i kolor, by w końcu dopasować formę podpowiedzianą mu przez bursztyn. Wtedy rysował szkic projektu, który zrodził się w jego wyobraźni. Przełomem dla artysty był rok 1974. Otrzymał wówczas I nagrodę za pierścionek „słoneczko” w konkursie organizowanym w Gdańsku przez Cepelię (Art-Region) na „Małe formy i biżuterię łączoną z bursztynem”. Przynosiło to nie tylko prestiż ale dodatkowy przydział srebra, o które było niezwykle ciężko w tamtych czasach. Cztery lata później został przyjęty do Związku Artystów Rzemiosła Polskiego. W tym samym roku w Gdańsku uzyskał tytuł mistrza złotnictwa w zakresie wyroby ze srebra.
W ciągu dekady od rozpoczęcia działalności złotniczo/bursztynniczej, wytworzył własny, niepowtarzalny styl, który stał się jego wizytówką. Bardzo szybko zerwał z typowym rzemiosłem, by już na trwale zaistnieć jako artysta. Udało mu się pogodzić czysto komercyjną działalność z własną wrażliwością artystyczną. W połowie lat dziewięćdziesiątych obok biżuterii ze srebra i bursztynu zaczął tworzyć też rzeźby. Potrafił przekazać swoją wiedzę innym. Wyuczył jubilerstwa wielu adeptów tej sztuki.
Biżuteria i inne formy przestrzenne Haralda Popkiewicza znajdują się w zbiorach muzealnych, m.in. w Smithsonian Institution w Waszyngtonie (USA), w Gintaro Galerija w Nidzie i Wilnie (Litwa), Deutsches Bernsteinmuseum w Ribnitz-Damgarten (Niemcy), Horsens i Hobro (Dania), Muzeum Bursztynu w Kaliningradzie (Rosja), Muzeum Bursztynu w Gdańsku, Muzeum Zamkowym w Malborku, Muzeum Bursztynu w Wilnie (Litwa), Muzeum Bursztynu w Rydze (Łotwa), Muzeum Bursztynu w Krakowie, Muzeum Bursztynu w Kołobrzegu oraz w wielu prywatnych kolekcjach (m.in. w Japonii, USA, Chinach, Australii, Włoszech, Kanadzie, Anglii, Belgii, Francji).
